Bron foto: KiBO-collectie
[table id=37 /]
Eerste wetenschappelijke naamgeving in 1835 door Bouché
Algemeen vlooien
Voor wat betreft vlooien, is de kattenvlo is de meest voorkomende vlo in Nederland. Daarom is deze informatie gericht op deze vlo. Vlooien kunnen vooral in warmere periodes, gedurende de zomer, voor overlast zorgen. De kattenvlo kan zowel op katten als op honden voorkomen. Vlooien zijn ecto-parasieten wat betekent dat zij buiten op het lichaam van zoogdieren kunnen voorkomen. Ze verblijven maar tijdelijk op het lichaam. Na een bloedmaaltijd te hebben genuttigd, laten zij zich weer los.
Veel mensen herinneren zich ook nog de mensenvlo, deze komt echter in Europa niet tot nauwelijks meer voor. Andere soorten die we kennen zijn de hondenvlo die ook nauwelijks nog voorkomt, de vogelvlo die kan worden aangetroffen in verlaten vogelnesten enz. Vele diersoorten hebben hun eigen vlooien.
Schade/hinder/overlast
Kattenvlooien zijn vooral hinderlijk doordat zij mensen steken om bloed te zuigen. Dit steken gebeurt door volwassen vlooien. Vrouwtjes vlooien hebben een bloedmaaltijd nodig om hun eitjes te kunnen afzetten.
Uiterlijke kenmerken
Kattenvlooien zijn insecten die aan de zijkanten een afgeplat lichaam hebben. Zij zijn rood tot roodbruin van kleur slechts enkele millimeters groot. Kenmerkend zijn hun sterk ontwikkelde achterpoten waarmee ze grote sprongen kunnen maken. Vlooien zijn niet in het bezit van vleugels.
De crèmekleurige larven die uit de eitjes tevoorschijn komen zijn op dat moment zeer klein en nauwelijks zichtbaar. Door te vervellen groeien ze tot een grootte van ca. 5 mm.
Voedsel
De larve van een vlo kan nog niet steken en voedt zich met organisch materiaal wat bv. in huisstof aanwezig is en met de uitwerpselen van de volwassen vlooien. Deze uitwerpselen bevatten nog onverteerd bloed dat ervoor zorgt dat de larven rood tot roodbuin kleuren. Het volwassen insect voedt zich met bloed afkomstig van haar gastheer. De gastheren zijn over het algemeen zoogdieren welke zijn voorzien van beharing (vacht) en in sommige gevallen ook vogels (verenkleed). Na het nuttigen van de bloedmaaltijd verlaten zij weer het lichaam van de gastheer.
Leefwijze en ontwikkeling
De vlo kent een onvolkomen gedaanteverwisseling. Dit betekent dat zij zich ontwikkelen via: ei-larve-pop-imago. Bij een volkomen gedaanteverwisseling lijkt de larve niet op het uiteindelijke insect.
Een volwassen vlo legt tot wel enkele tientallen eitjes per dag, gemiddeld enkel duizenden (2000) eitjes gedurende haar leven. Uit de eitjes ontwikkelen de larven die eruit zien als kleine borstelige maden. Gedurende het larvale stadium, dat onder gunstige omstandigheden ca. 2 weken duurt, vervellen de larven 3 keer. Op deze wijze zijn zij in staat om te groeien. Eénmaal volgroeid, verpoppen de larven zich. Onder gunstige omstandigheden duurt een popstadium 1 tot 2 weken. Onder ongunstige omstandigheden kan deze periode wel oplopen tot enkele maanden. Wanneer de vlo zich in de pop volledig heeft ontwikkeld komt deze uit de pop, op het moment dat omstandigheden gunstig zijn. In veel gevallen door trillingen die worden waargenomen, veroorzaakt door een gastheer, of door warmte die de gastheer uitstraalt.
De duur van de ontwikkeling, van ei tot volwassen vlo, is afhankelijk van de temperatuur en ligt tussen enkele weken bij hoge temperaturen tot enkele maanden bij lagere temperaturen.
Verspreiding en habitat
Kattenvlooien leven voornamelijk binnen gebouwen in de buurt van onze huisdieren. Aangezien zij niet permanent op het lichaam van de gastheer verblijven, kunnen zij overal in de omgeving waar de huisdieren zich bewegen, worden aangetroffen. De eitjes worden afgezet in naden en kieren. De larven van vlooien zijn lichtschuw en houden zich daarom ook schuil in naden en kieren. Denk hierbij aan naden bij plinten e.d. of in vloerbedekking.
Sporen
Vlooien worden over het algemeen vastgesteld nadat mensen worden gebeten waardoor bultjes ontstaan, veelal op de benen, of wanneer huisdieren zich veelvuldig krabben.
Preventie en bestrijding
Preventie
Preventie van vlooien is mogelijk door huisdieren te behandelen tegen vlooien. Voor de juiste methode en middelen kunt u het beste een dierenarts raadplegen. Het preventief behandelen van woningen tegen vlooien is niet toegelaten en niet zinvol.
Bestrijding
Niet chemische bestrijding
Goed en regelmatig stofzuigen is een probaat middel ter bestrijding van vlooien. Alle naden en kieren, vooral bij plinten moeten goed worden gezogen evenals meubels en vloeren. Na iedere keer stofzuigen dient de stofzuigerzak te worden weggegooid.
Wanneer ondanks intensief stofzuigen de overlast niet kan worden weggenomen, kan een chemische bestrijding worden uitgevoerd.
Chemische bestrijding
Bij een chemische bestrijding wordt gebruik gemaakt van een bestrijdingsmiddel. Het advies is om niet zelf met spuitbussen een chemische bestrijding uit te voeren maar dit over te laten aan een deskundige, een bestrijdingstechnicus.
Klik hier voor uitgebreide informatie over een plan van aanpak m.b.t. de bestrijding van vlooien
Verspreiding van ziekte
Vlooien kunnen gastheer zijn voor parasitaire dieren zoals lintwormen en bacteriën zonder dat zij er zelf ziek van zijn. Zo kan de kattenvlo fungeren als tussengastheer voor lintwormen en staat de rattenvlo bekend als overbrenger van de pestbacil, welke bekend staat om het uitroeien van 30% van de Europese bevolking in de Middeleeuwen.
Verward met:
Vlooien worden regelmatig verward met bedwantsen. Beide steken zij mensen om bloed te zuigen. Lees verder voor meer informatie over bedwantsen.
Lees hier meer uitgebreide informatie over vlooien.